ABD merkezli küresel havacılık şirketi Boeing'in Dünya'nın yörüngesinde bulunan Intelsat 33e uydusu, gizemli bir şekilde parçalanarak uzay çöplerine eklendi. Olay, uydunun aniden güç kaybetmesiyle başladı ve ABD Uzay Gücü, en az 20 parçaya ayrıldığını doğruladı.
ABD merkezli küresel havacılık şirketi Boeing, olumsuz haberleriyle gündemden düşmüyor.Son olarak, Boeing tarafından üretilen haberleşme uydusu gizemli bir şekilde parçalandı.
20 Ekim’de meydana gelen olay, Avrupa, Orta Afrika, Ortadoğu, Asya ve Avustralya'daki iletişim kullanıcılarını etkileyen Intelsat 33e uydusunun, Hint Okyanusu'nun yaklaşık 35 bin kilometre yukarısında aniden güç kaybetmesiyle başladı.ABD Uzay Gücü, saatler sonra uydunun en az 20 parçaya ayrıldığını doğruladı.
Intelsat 33e, 2016 yılında Boeing tarafından üretilmiş ve geniş bant internet hizmeti sunmak üzere yörüngesine yerleştirilmişti. Ancak uydu, yörüngesine ulaşmakta üç ay gecikme yaşamış ve itici sistemiyle ilgili sorunlar nedeniyle ömrünü planlanan süreden 3,5 yıl önce tamamlayacağı bildirilmişti. Şirket bu nedenle 78 milyon dolar tutarında bir sigorta talebinde bulundu. Ancak parçalanma sırasında uydunun sigortalı olmadığı bildirildi.Şu an Intelsat, sorunun nedenini araştırıyor ancak kesin nedeni öğrenemeyebiliriz.
Intelsat 33e’nin parçalanması, uzay çöplerine bir yenisini ekleyerek yörüngedeki tehlikeyi artırdı. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) verilerine göre, Dünya’nın yörüngesinde 10 cm’den büyük 40 binden fazla, 1 cm’den küçük ise 130 milyon uzay çöpü bulunuyor. Yörüngedeki toplam insan yapımı cisimlerin kütlesi 13 bin ton civarında olup, bu kütlenin üçte biri uzay çöpü olarak kaydediliyor.Yeni parçacıkların büyük kısmı mevcut teknolojiyle yerden gözlemlenemiyor, bu da diğer uydular için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Uzay çöplerinin sürekli izlenmesi gerektiği vurgulanıyor.
Uzayda oluşan enkazların sorumluluğu, 1972 tarihli "Uzay Nesnelerinin Verdiği Zararlar İçin Uluslararası Sorumluluk Sözleşmesi"ne dayanarak, cismi gönderen ülkeye aittir. Ancak pratikte sorumluluğun yerine getirilmesi zayıf kalıyor.
Uzaya daha fazla uydu gönderilmesiyle yörüngedeki kalabalığın artması bekleniyor. Gelecekte benzer olayların yaşanmaması için uyduların kontrollü bir şekilde yörüngeden çıkarılması ve uzay çöplerinin en aza indirilmesi gerekiyor. Örneğin, Eylül ayında ESA’nın Cluster 2 "Salsa" uydusu güvenli bir biçimde yok edildi. NASA ise, 2030'da görev süresi dolacak Uluslararası Uzay İstasyonu'nun parçalanması durumunda 220 milyondan fazla enkaz parçası yaratabileceğini öngörerek, istasyonun yörüngeden çıkarılması için planlamalara başladı.
